Oorlog der
contrasten
Een oorlog is een periode vol
contrasten. Vaak word je in een oorlog gezien als goed of fout. De neutrale
middenweg lijkt te verdwijnen. Of je word gezien als goed of fout is niet alleen
voor jezelf een last, maar ook voor familie en vrienden. Dit betekent dat de
kant die je opgaat niet alleen het lot kan bepalen van jezelf, maar ook van
anderen. Het onderscheid tussen goed en kwaad word vaak gebaseerd op de keuzes
die je maakt. Als voorbeeld is natuurlijk de alom bekende/beruchte oorlog, die
het bestaan van miljoenen bedreigde , te noemen. De Tweede Wereldoorlog. Deze
oorlog heeft diepe sporen nagelaten, maar heeft tevens de wereld die we nu
kennen gevormd. Men was zich ervan bewust dat dit nooit meer mocht gebeuren. De
Duitsers werden aangewezen als hoofdschuldigen, maar waren alle Duitsers fout?
Dit is een vraag die Dirk Ayelt Kooiman in zijn boek Montyn over de gelijknamige
schilder. Het boek vertelt het waargebeurde verhaal van de latere schilder Jan
Montyn die in de Tweede Wereldoorlog voor de keuze tussen goed en kwaad werd
gesteld. Hij koos ervoor zich, deels door zijn strenge opvoeding, aan te sluiten
bij een Nationaalsocialistische jeugdbeweging te vergelijken met de
Hitlerjugend.
Het boek Montyn is niet
volledig chronologisch geschreven. Het boek begint in Vietnam, waar Montyn werkt
aan het opzetten van kindertransporten naar Europa en de Verenigde Staten. Na
een tijdje word d.m.v. een flashback overgeschakeld naar de jeugd van Montyn.
Zijn vader is priester in de plaatselijke kerk in zijn woonplaats Oudewater. In
zijn tienerjaren sluit Montyn, die op zoek leek naar zijn identiteit, zich aan
bij een nationaalsocialistisch jeugdbeweging. Deze flashback die bijna het hele
boek voortduurt en wel chronologisch is opgebouwd zorgt voor een goed leesbaar
boek.
Een tweede zeer positief aspect
aan het boek, is het feit dat het ontzettend vlot geschreven is. En daarmee wil
ik zeggen dat er gebruik wordt gemaakt van korte zinnen. Wat natuurlijk garant
staat voor duidelijke bondige beschrijvingen. Dit voorkomt ellenlange
beschrijvingen en in mijn ogen onleesbaar gebruik van symbolisme. Hierdoor is
het boek aantrekkelijk en is het erg moeilijk om met lezen te stoppen.
Een derde opnieuw positief
aspect van het boek is dat het zeer realistisch overkwam op mij als lezer. De
oorzaak is dat het door de auteur gekozen perspectief. Het gebruikte perspectief
is het zogenaamde ik-perspectief. Het gevolg hiervan is dat je jezelf als lezer
makkelijk kan identificeren en verplaatsen in de hoofdpersoon. Het interessante
hiervan is dat de lezer zich in zekere mate een beeld kan krijgen van de
beweegredenen voor zijn soms omstreden keuzes.
Tot slot is het uniek dat dit
boek de oorlog belicht vanuit een meer Duits georiënteerde hoek. Dit in
tegenstelling tot de meeste boeken met als onderwerp de Tweede Wereldoorlog. De
meeste boeken zijn logischerwijs geschreven vanuit geallieerde hoek. Het
voordeel van het gekozen perspectief is dat je meer en meer merkt dat heel veel
Duitse soldaten niet bewust foute dingen hebben gemaakt. Het enige wat die
jongens deden was het opvolgen van orders.
Samenvattend kunnen we stellen
dat ik zeer positief ben over dit boek en dat ik maar weinig aspecten kan
vinden. Waarschijnlijk is de reden hiervoor dat dit boek helemaal is geschreven
in mijn stijl en weinig concentratie of interpretatievermogen vereist. Er is
door het positieve beeld dat ik van dit boek heb ook geen reden om een
ellenlange conclusie. Kortom vind ik dat Kooiman erin is geslaagd om zeer
leesbaar, interessant en uniek boek neer te zetten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten